ពីវិទ្យុអាស៊ីសេរី ថ្ងៃទី១៤ ខែវិចិ្ឆការ ឆ្នាំ២០១២
ដោយ វិជ័យ អានន្ទ
មន្ត្រី សមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ អាយឌៀរ (Idea) ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរសង្កាត់ចាក់អង្រែក្រោម ថា បង្កឲ្យមានការរាំងស្ទះដល់កិច្ចប្រជុំរបស់ពលរដ្ឋ។
ការចោទប្រកាន់នេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអង្គការសង្គមស៊ីវិលរៀបចំកិច្ចប្រជុំមួយ នៅមជ្ឈមណ្ឌលម៉ូឌឺន (Modern) សង្កាត់ចាក់អង្រែក្រោម ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីលើកពីបញ្ហាសិទ្ធិសេរីភាពកម្មករ និងទុក្ខលំបាកមួយចំនួន ដែលពួកគេបានជួបប្រទះសម្រាប់ធ្វើជារបាយការណ៍ដាក់ជូនទៅក្នុង កិច្ចប្រជុំអាស៊ាន។
កិច្ចប្រជុំមួយដែលរៀបចំឡើងដោយអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាច្រើន ត្រូវផ្អាកទៅវិញនៅពាក់កណ្ដាលទី បន្ទាប់ពីម្ចាស់មជ្ឈមណ្ឌលម៉ូឌឺន២ បានបិទភ្លើង និងហាមឃាត់មិនឲ្យប្រជុំជាបន្ត។
មន្ត្រីសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ លោក ញូង មុន្ថា ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៤ វិច្ឆិកា ថា កិច្ចប្រជុំមួយដែលមានអ្នកចូលរួមប្រមាណជាង ៣០០នាក់ ត្រូវផ្អាកនៅវេលាម៉ោង ១១ថ្ងៃត្រង់។ លោកបន្តថា មូលហេតុដែលនាំឲ្យកិច្ចប្រជុំនេះត្រូវផ្អាកទៅវិញនោះ ដោយសារម្ចាស់មជ្ឈមណ្ឌលម៉ូឌឺន២ បានបិទភ្លើង និងហាមឃាត់ពួកគាត់កុំឲ្យបន្តកិច្ចប្រជុំជាបន្តទៀត។ លោកបញ្ជាក់ថា នៅពេលលោកសួរបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការបញ្ឈប់ការជួបប្រជុំគ្នានោះ ម្ចាស់ហាងបានបដិសេធមិនឆ្លើយនឹងសំណួររបស់ពួកគាត់។
តែទោះយ៉ាងណា លោកអះអាងបន្ថែមថា ទង្វើរបស់ម្ចាស់មជ្ឈមណ្ឌលនេះ រងសម្ពាធ ឬការបំភ័យពីសំណាក់អាជ្ញាធរ ព្រោះស្របពេលប្រជាសហគមន៍កំពុងជួបប្រជុំគ្នានោះ អាជ្ញាធរប៉ូលិសចំនួន ៣នាក់បានមកចូលរួមអង្គុយស្ដាប់នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ ក្រោយមកនៅម៉ោង ១១ថ្ងៃត្រង់ មេប៉ុស្តិ៍នគរបាលរដ្ឋបាលសង្កាត់ចាក់អង្រែក្រោម បានមកហាមឃាត់ពួកគាត់កុំឲ្យបន្តកិច្ចប្រជុំ។ កិច្ចប្រជុំនេះនឹងបន្តដំណើររបស់ខ្លួនរហូតដល់ម៉ោង ៥រសៀល ថ្ងៃទី១៤ វិច្ឆិកា បើសិនមិនមានការរំខានទេនោះ។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលនេះ ប្រធានប៉ុស្តិ៍ចាក់អង្រែក្រោម ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ លោក ឡោ លីណូ បដិសេធថា លោកមិនបានហាមឃាត់ការជួបជុំគ្នារបស់មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងពលរដ្ឋទាំងនោះឡើយ។ ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ លោកសុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយច្រើននោះទេ ដោយសុំឲ្យទាក់ទងទៅចៅសង្កាត់ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីរឿងនេះ៖ «អត់មានអ្នកណាហាមឃាត់ផង បងសួរទៅចៅសង្កាត់ទៅបង»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងលោកចៅសង្កាត់ចាក់អង្រែក្រោម ដើម្បីសុំការបកស្រាយពីបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១៤ វិច្ឆិកា។
នៅថ្ងៃទី១៤ វិច្ឆិកា អង្គការសង្គមស៊ីវិលបានរៀបចំកិច្ចប្រជុំលើប្រធានបទខុសគ្នាចំនួន ១២ ដែលធ្វើឡើងនៅកន្លែងដាច់ដោយឡែកពីគ្នា នៅទីក្រុងភ្នំពេញ។
កាលពីថ្ងៃទី១៣ វិច្ឆិកា អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាច្រើន បានជួបប្រជុំគ្នាធ្វើសមាជប្រជាជននៅសង្កាត់ជ្រោយចង្វា ខណ្ឌឫស្សីកែវ រាជធានីភ្នំពេញ ដែលមានពលរដ្ឋមកពីតំណាងសហគមន៍ទូទាំងប្រទេសប្រមាណ ២ពាន់នាក់ បានចូលរួម។
វត្ថុបំណងនៃការប្រជុំគ្នានេះ គឺដើម្បីប្រមូលព័ត៌មានផ្សេងៗដែលពលរដ្ឋបានជួបប្រទះ និងយកទៅសរសេរជារបាយការណ៍ដាក់ជូនទៅក្នុងកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន តាមរយៈក្រសួងការបរទេស ក្នុងបំណងឲ្យពួកគេលើកបញ្ហានេះយកទៅពិភាក្សា។
តែទោះយ៉ាងណា ការជួបប្រជុំគ្នានោះ ត្រូវបរាជ័យ ដោយសារអាជ្ញាធរបង្កការលំបាកដល់អ្នកចូលរួម ដោយប្រើរូបភាពបំភ័យម្ចាស់ភោជនីយដ្ឋាន និងម្ចាស់កន្លែងជួលផ្សេងៗ។
ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ លោក វ៉ន ពៅ មានប្រសាសន៍ថា ម្ចាស់ភោជនីយដ្ឋានស្ទឹងមាស បានបិទភ្លើង និងសុំឲ្យពួកគាត់បញ្ឈប់កិច្ចប្រជុំ។ លោកអះអាងបន្ថែមថា ឥរិយាបថរបស់ម្ចាស់ភោជនីយដ្ឋានដែលបានស្ដែងចេញនេះ ដោយសារគាត់រងការបំភ័យពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន៖ «អាជ្ញាធរគេ ថាឲ្យយើងធ្វើ ឲ្យម្ចាស់ហាងចុះ ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបងមានបោកគ្រប់បែក មានកាប់គ្នាក្នុងហ្នឹង ម្ចាស់ហាងខ្លួនឯងជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់ អាជ្ញាធរភាសាគាត់ឲ្យយើងធ្វើមែន ក៏ប៉ុន្តែវាមានភាសាមួយហាក់បីដូចជាគំនាបទៅម្ចាស់ហាងរួចស្រេច បាច់ទៅហើយ»។
លោក វ៉ន ពៅ អះអាងបន្ថែមថា នៅថ្ងៃទី១៣ វិច្ឆិកា នោះដែរ ពលរដ្ឋតំណាងសហគមន៍ប្រមាណ ៥០នាក់ ដែលបានចូលរួមកម្មវិធីសមាជប្រជាជន ត្រូវរងការបណ្ដេញចេញពីសំណាក់ម្ចាស់ផ្ទះសំណាក់សោភា ស្ថិតនៅសង្កាត់ទំនប់ទួលគោក ខណ្ឌឫស្សីកែវ រាជធានីភ្នំពេញ ទាំងកណ្ដាលយប់។ ទោះយ៉ាងណា លោកមានប្រសាសន៍ថា ទង្វើរបស់អាជ្ញាធរដែលបង្កការលំបាកដល់អ្នកចូលរួមសមាជប្រជាជននេះ គឺជាចេតនាបំបិទសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការជួបជុំគ្នា និងបញ្ចេញមតិរបស់ពលរដ្ឋ។ លោកអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលគួរចាប់អារម្មណ៍ទៅលើទង្វើរបស់មន្ត្រីក្រោមឱវាទ ព្រោះប្រការនេះ វាអាចធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងឋានៈជាប្រធានអាស៊ាន៕
http://www.rfa.org/khmer/indepth/police_ban_civil_society_from_grouping-11142012074611.html